Utah

Capitol Reef, 4 mei 2017

Kan het nog mooier.
Nee, het kan niet mooier. Het is toch allemaal weer een beetje van hetzelfde. Ja toch? En als het dan wel zo is, hoe moet je dat dan beschrijven? Maar het kan inderdaad mooier. Dan heb je een probleem. Hoe moet je dan de prachtige, bloedstollende, adembenemende, diep binnendringende landschappen beschrijven. Camera schiet te kort en letters ook. Ook word ik hier nog gehinderd door zachte geluiden van vogels. Moet ik wel schrijven? Boven mij rijzen de rode rotsen van Utah, ernaast een zwarte berg, waarschijnlijk lava. Even verderop is het blauwgrijs. Elke keer weer in een andere opbouw. Ze hebben namen, net als de Capitol reef, de tweelingrots, de Gooseneck, de Mexican Hat en ga zo maar door. Een American Robin komt wat broodkruimels ophalen. Straks reist hij verder Amerika in. Net als wij, wij gaan alleen weer terug naar het zuiden, richting Bryce Canyon. Wanneer weten we nog niet. Het is de eerste plek waar in een dal, hoog in de bergen, groene loofbomen staan. Vaak ook zijn het boomgaarden. Een verademing na al de woestijnen. De campings zijn overvol. We begrijpen het niet. Het is geen vakantietijd. Even verderop in een soort overloopcamping in de auto geslapen. Nu is er een plekje vrij gekomen in het National Park en maken plannen voor vandaag en verder.

Gisteren stopten we onderweg regelmatig. Elke keer weer de verbazing. Ineens gaat de weg over in een onverhard deel stijl omhoog tegen een klif op. Slingerend komen we boven. Is dat wel goed, er zijn ook bijna geen auto’s meer. Het is goed. De weg wordt weer verhard en daar gaan we we weer de zinderende, kleurrijke eindeloosheid in. Opnieuw de Coloradorivier over. Hier stroomt hij nog een klein beetje. De Colorado wordt zo genoemd, omdat hij rood water heeft. Althans zo leerde ik dat vroeger. Ik zie dat het niet zo is en dat de Colorado alleen vaak door rood gekleurd zandsteen stroomt. Utah. De passage leert tevens, dat de waterdiepte van de Colorado in tijd en ruimte, meer dan tientallen meters hoger heeft gelegen. Grijs gepolijste rotsen met een diepe warme kleur leren dat. Het water, de zon, sneeuw en ijs hebben hun werk gedaan en hebben een landschap achtergelaten, dat de grootse fantast met schaamrood op zijn kaken laten staan.



De “Early setllers”, 5 mei 2017

Het is eeuwen terug in de geschiedenis. Het moment dat de eerste West Europese emigranten zich in het Oosten van Amerika vestigden. Dikwijls was het om de armoede in hun thuisland te ontvluchten. Wij Nederlanders deden dat ook. Echter ook in Suriname, waarvan ik me herinner, dat Groningse boeren onder leiding van een dominee zich daar vestigden. Binnen een jaar waren die eerste emigranten dood aan allerlei tropische ziekten. Namen als Wageningen en Groningen in Suriname herinneren daar nog aan. Met de eerste emigranten in Amerika ging het wel anders, maar rozengeur en maneschijn was het allerminst. Ook Amerika heeft vaak Nederlandse namen. Nederland in Texas, echter ook Brooklyn in verschillende staten was eigenlijk gewoon Breukelen. Hoe dan ook met boeren in Amerika aan de westkust kon je een bestaan opbouwen. Het westen was laagland, heuvelachtig met vaak goede landbouwgrond. Hoe verder je naar het westen ging, hoe moeilijker de omstandigheden. Er heerste een landklimaat met koude winters en droge, hete zomers. Al hobbelend, krakend en piepend met hun huifkarren ging het over de prairie. Tot de woestijnen als voorbode van de Rocky mountains hun intrede deden. Het heeft lang geduurd voor de eerste westerling het ruige gebied van de Rocky mountains wist te overbruggen. Canyons, besneeuwde bergen, rots- en zandwoestijnen met gevaren van de indianen moesten worden getrotseerd. Dan was je in het “Wilde Westen”. Wij kennen het “Wilde Westen” uit onze geschiedenisboekjes en de vele liedjes die er over werden geschreven. Avontuurlijk en sprookjesachtig. Als jochie hadden wij het over “Rooie Rogges” (Rooie Rogers) en speelden cowboytje. Rooie Rogges en Old Shatterhand, de schrik van dat door God verlaten gebied. De fantasie uit onze jeugd was bittere werkelijkheid voor de eerste setllers. En eigenlijk is dat in vele opzichten nog zou. Vele gebieden zijn zo onbewoonbaar en verlaten, dat er nauwelijks wegen zijn. Slechts met een four wheel drive kun je zeer uitgestrekte gebieden exploiteren voor een ranch. Dan begrijp je ook, dat Amerika ook nog steeds een cowboyland is en niet zomaar een fantasiegebied uit onze jeugd. Wij rijden er doorheen met onze luxe auto’s op de highways en bezoeken alle highlights van het landschap. En dat is niet weinig. Onvoorstelbaar is de variatie van de landschappen. De verwende toerist. De Amerikanen doen er nog een schepje bovenop en rijden met hun luxe kampeerbussen de National Parken af met een jeep als sleep erachter. Alles moet gezien worden. Met de eerste setllers ging het wel anders. En met hen ging het christelijk geloof. Je moest wel een sterk geloof hebben om de moed te hebben om je in al die woeste en ruige eenzaamheid te vestigen. Namen als Kanaanvallei, Ephraim, West Jordan etc. herinneren daar aan. De nieuwe bewoners hadden hun visitekaartje afgezet. Het visitekaartje van de echte eerste bewoners waren er echter allang. Daar werd niet naar gekeken. Onbelangrijk gekras van primitieven. Nu is het ineens belangrijk. De petroglyphen is geschiedenis. Amerikanen zijn er trots op indiaans bloed in zich te hebben. Petroglyphen zijn eerste klas toeristische attracties. Anasazi, hohokamvolk, hopi’s, pueblo’s, seminols enz. Een oneindige rij van oorspronkelijke bewoners, die met elkaar communiceerden met tekens. Ze krasten ze in de rotsen en steilwanden van canyons. De tekens, die een veelheid aan betekenis hadden en niet alleen met hun oorsprong, maar ook met onderlinge communicatie hadden te maken. Wij begrijpen die tekens meestal niet meer. Op het gebied van hiëroglyfen hebben we meer vooruitgang geboekt. Tekens die vergeleken zijn met de Maya’s, Egyptenaren en het verzonken continent Mu. Zij blijken een verrassende overeenkomst te hebben. Dan hebben we het over jaren die terug gaan naar het begin van ons huidige tijdperk. Een terugblik op onze werkelijke afkomst. De petroglyphen hier zijn meestal niet zo oud en gaan terug tot duizenden jaren geleden. Toch de meeste zijn van rond de christelijk jaartelling. Vaak ook verschenen ze op het toneel en verdwenen ook weer. Vaak ook als gevolg van klimaatsveranderingen, onderlinge strijd of gevolgen die wij gewoon niet goed weten. Een gemeenschappelijk kenmerk met onze tijd is de onverantwoorde houtkap en overbeweiding. Ecosystemen hebben in deze extreem moeilijke leefomstandigheden honderden jaren nodig om weer te herstellen. In de State- en National Parken lijken de Amerikanen daar wat aan te doen. Er is vaak een goede monitoring teneinde een goed natuurbeheer mogelijk te maken. Wij kijken naar de opeenstapeling van aardlagen van zandsteen in de steilwandig en rotsen. Een vleug van de miljoenen jaren van leven. Geologie. De verschillen in kleur, samenhang, samenstelling, dikte, en erosiegevoeligheid hebben landschappen gecreëerd, die onze stoutse fantasie te boven gaan. Utah en Arizona zijn de mooiste, interessantste gebieden op aarde. Tineke zegt het en ik geloof het. Zet daar alle habitattypen op met de bijpassende flora en fauna en je wordt duizelig. Zo ongeveer is het. Terug naar ons tentje. Net opgezet aan een meer in het Bryce Canyongebied. Lekker uit de wind, want warm is het niet. Vandaag besneeuwde bergruggen gepasseerd. Veel wind. Dat heb je ervoor over. Het is zo de moeite waard. De hoogste bergen gaan hier van zo’n 3000 en meer. Precies weet ik het niet, maar wat zou dat. De vergelijking met de hoogste bergen in Europa levert een merkwaardig verschijnsel op. Hier zijn de toppen van de bergen hoofdzakelijk begroeid met dennen. juniperus en zelfs loofbomen en zijn de dalen als woestijn. In Europa is het andersom. De toppen kaal met bijv onze mooie alpenweiden en de dalen mooi begroeid met loofbomen. Klimaat en bodem zijn hier de bepalende factoren. Tineke naast mij zegt: “En zo kan je nog wel een poosje doorgaan”! Toch niet met dit typen, want eerst komt er een biertje. Even later strijken voor ons een groep redwings neer in het riet. Hun dag is voorbij. Onbegrijpelijk hoe hun dag eruit heeft gezien, evenals die van ons. Maar nu gaan we slapen. Zij daar en wij hier. Dezelfde adem.